Το 3D Scanning έχει εφαρμογή και στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και στη μελέτη και συντήρηση των αρχαίων (και σύγχρονων) μνημείων. Εφαρμόζεται σε πολλές χώρες του κόσμου για να βοηθήσει την αποτύπωση, τη μελέτη και τη διάδοση κτιρίων, μνημείων και αντικειμένων, δημιουργώντας ακριβή τρισδιάστατα ψηφιακά αντίγραφα των αρχαιολογικών αντικειμένων με πολλά πλεονεκτήματα:

Αρχικά, εξασφαλίζει μεγαλύτερη ακρίβεια από τη μέτρηση στο χέρι και είναι εν δυνάμει ένα σημαντικό εργαλείο για τον αρχαιολόγο, τον συντηρητή και κάθε μελετητή τους.

Στην αποκατάσταση και συντήρηση ευρημάτων που έχουν υποστεί ζημιές, βοηθά στη δημιουργία προσθηκών κατά την έκθεσή τους στο κοινό.

Ο συντηρητής μπορεί να κάνει μια "ψηφιακή αποκατάσταση" σε μοντέλο με σκοπό τη μελέτη του ολοκληρωμένου αντικειμένου, ακόμα και αν αυτό έχει υποστεί ζημιές.

Η δημιουργία ενός ψηφιακού καταλόγου-βιβλιοθήκης με τα ευρήματα μιας ανασκαφής ή τα εκθέματα ενός μουσείου είναι πολύ χρήσιμη για τους αρχαιολόγους που έχουν αναλάβει το συγκεκριμένο έργο αλλά και για τους επιστήμονες που δεν έχουν άμεση πρόσβαση στα αντικείμενα.

Επιπλέον, μπορεί να δώσει ψηφιακή πρόσβαση σε επισκέπτες από όλον τον κόσμο, αν χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία αντίστοιχων ιστοσελίδων, προωθώντας το μουσείο και την πολιτιστική κληρονομιά κάθε τόπου. Ένα ωραίο παράδειγμα είναι η σελίδα του Smithsonian, με πολλά ευρήματα και αντικείμενα σε μορφή 3D. Η παρουσίαση 3D μοντέλων "ανοίγει τις πόρτες" του κάθε μουσείου σε ένα τεράστιο, παγκόσμιο κοινό.

Στην εκπαιδευτική διαδικασία τα τρισδιάστατα μοντέλα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην εξοικείωση των παιδιών με την τέχνη, την ιστορία και τον πολιτισμό. 

Εκτός από το 3D Scanning αντικειμένων, είναι συχνή πια και η 3D σάρωση ολόκληρου του αρχαιολογικού χώρου, συνήθως με Laser Scanners, που μπορούν να δώσουν την ακριβή τρισδιάστατη εικόνα για την αποτύπωση και μελέτη της, για ψηφιακή περιήγηση ή για τον σχεδιασμό αναστήλωσης ή επεμβάσεων. Ένα πολύ γνωστό και εντυπωσιακό παράδειγμα ήταν η 3D σάρωση του Ιερού Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου στα Ιεροσόλυμα πριν την αποκατάστασή του από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. 

Εκτός από το 3D Scanning με laser ή με σαρωτές δομημένου φωτός, μια άλλη μέθοδος που εφαρμόζεται για την αποτύπωση αρχαιοτήτων με πολύ καλά αποτελέσματα όσον αφορά τα χρώματα και τη γεωμετρία είναι η φωτογραμμετρία. Δείτε ένα παράδειγμα από το μουσείο Penn (το άρθρο είναι στα Αγγλικά αλλά περιλαμβάνει και ενδιαφέρουσες φωτογραφίες της διαδικασίας).

 Δείτε επίσης και την αποτύπωση αρχαίων αντικειμένων στην Κρήτη, την οποία ολοκληρώσαμε πρόσφατα και τη 3D Σάρωση μηχανημάτων της ΔΕΗ στην Πτολεμαϊδα.